ზაფხულის სითბოსა და ბევრ თავისუფალ დროს მოსდევს გარე აქტივობები და უამრავი შესაძლებლობა მზეზე გართობისთვის. თუმცა, სიცხე პირის ღრუს ჯანმრთელობას ახალ გამოწვევებს უმზადებს.ერთ-ერთი პრობლემა, რომელიც შეიძლება ამ დროს უფრო აქტუალური გახდეს, არის ღრძილებიდან სისხლდენა. საინტერესოა, როდის უნდა დავაიგნოროთ პრობლემა/ვიმკურნალოთ სახლის პირობებში და როდის მივმართოთ სტომატოლოგს?
რა იწვევს ღრძილებიდან სისხლდენას
ღრძილების სისხლდენა შეიძლება იყოს რამდენიმე პრობლემის ნიშანი, ყველაზე ხშირად კი ღრძილების დაავადებების, როგორიცაა გინგივიტი ან პერიოდონტიტი.
ღრძილებიდან სისხლდენის პოტენციური მიზეზებია:
- პირის ღრუს არასათანადო ჰიგიენა
- უხეში კბილის ჯაგრისის გამოყენება
- ჰორმონალური ცვლილებები
- ვიტამინების დეფიციტი
- მედიკამენტები
- მოწევა
საყურადღებოა, რომ ზაფხულში რამდენიმე ფაქტორმა შეიძლება ხელი შეუწყოს ღრძილების გაღიზიანებას და გამოიწვიოს სისხლდენა:
1. დეჰიდრატაცია: ცხელმა ამინდმა შეიძლება გამოიწვიოს გაუწყლოება, რაც ამცირებს ნერწყვის გამომუშავებას. ნერწყვი გადამწყვეტია საკვების ნაწილაკებისა და ბაქტერიების მოსაშორებლად, შესაბამისად ნაკლებმა ნერწყვმა შეიძლება გამოიწვიოს ნადების დაგროვება და ღრძილების გაღიზიანება.
2. შეცვლილი კვებითი ჩვევები: ზაფხული ხშირად ნიშნავს ბარბექიუს, პიკნიკებსა და გამაგრილებელი (შაქრიანი) ან მჟავე საკვებისა და სასმელის დიდი რაოდენობით მიღებას. ამან შეიძლება გაზარდოს ღრძილების ანთებისა და სისხლდენის რისკი.
3. გაზრდილი ფიზიკური აქტივობა: მეტი გარე აქტივობა ზრდის პირის ღრუს დაზიანების ან უეცარი ტრავმის მიღების რისკს, რამაც ასევე შეიძლება გამოიწვიოს ღრძილებიდან სისხლდენა.
4. ალერგია და სინუსური პრობლემები: ზაფხულის ალერგენებმა შეიძლება გამოიწვიოს სინუსური შეშუპება, რაც თავის მხრივ იწვევს პირით სუნთქვას.პირით სუნთქვამ შეიძლება გამოაშროს და გააღიზიანოს ღრძილები.
მიუხედავად იმისა, რომ ზოგჯერ მსუბუქ ღრძილებიდან სისხლდენას მარტივად ვუმკლავდებით სახლის პირობებში, მუდმივი ან მძიმე სისხლდენა არ უნდა იყოს იგნორირებული.
აქ მოცემულია რამდენიმე ნიშანი იმისა, რომ დროა დანიშნოთ შეხვედრა სტომატოლოგთან:
- სისხლდენა, რომელიც გრძელდება კვირაზე მეტ ხანს
- შეშუპებული ღრძილები
- ღრძილები, რომლებიც ადვილად ღიზიანდება და იწყება თვითნებური სისხლდენა ჯაგრისის/ფლოსის ზემოქმედების გარეშე.
- მუდმივი ცუდი სუნი ან ცუდი გემო პირში
- მტკივნეული ღეჭვა
დასასრულს, პირის ღრუს ჰიგიენის სათანადო დაცვა, რეგულარული ვიზიტები და საკმარისი რაოდენობის წყალი დაგეხმარებათ ჯანსაღად და უდარდელად დატკბეთ სეზონით. თუ შეამჩნევთ მუდმივ სისხლდენას ან ღრძილების დაავადების სხვა ნიშნებს, ნუ დააყოვნებთ, მიმართეთ თქვენს სტომატოლოგს პროფესიული რჩევისთვის.
პაროდონტოლოგთან ჩასაწერად, დაგვიკავშირდით.
როდესაც ვფიქრობთ პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე, ჩვენ ჩვეულებრივ წარმოვიდგენთ გახეხვას, კბილის ძაფების(ფლოსების) გამოყენებას და რეგულარულ სტომატოლოგიურ შემოწმებას - მაგრამ რა მოხდება, თუ გაიგებთ, რომ პირის ღრუს მდგომარეობა ღრმა კავშირშია თქვენს გონებრივ და ემოციურ კეთილდღეობასთან?
ბოლოდროინდელმა სამედიცინო კვლევებმა აჩვენა აშკარა კავშირი პირის ღრუს ჯანმრთელობასა და კოგნიტურ ფუნქციას შორის, რომელიც ცხადყოფს, რომ პირის ღრუს ბაქტერიები და ღრძილების ანთება შეიძლება შეუმჩნევლად მოქმედებდეს ჩვენს სტრესის დონეზე, მეხსიერებაზე და განწყობაზეც კი.
1. პირის ღრუს ჯანმრთელობა და გონებრივი სიცხადე: მიკრობიომის ეფექტი
პირის ღრუში არის ბაქტერიების უნიკალური ერთობლიობა(პირის ღრუს მიკრობიომი), რომელიც თამაშობს მთავარ როლს აბსოლიტურად ყველაფერში! საჭმლის მონელებიდან - იმუნურ ფუნქციამდე. როდესაც პირის ღრუს მიკრობიომაში წონასწორობა ირღვევა (ხშირად ცუდი სტომატოლოგიური ჰიგიენის ან არაჯანსაღი კვების გამო), ხდება მავნე ბაქტერიების მოჭარბება, რომლებსაც შეუძლიათ სისხლში მიგრაციით პოტენციურად მიაღწიონ ტვინს და გამოიწვიონ ანთებითი რეაქცია. ეს ანთება დაკავშირებულია კოგნიტურ დარღვევებთან, მათ შორის მეხსიერების დაქვეითებასთან და ალცჰეიმერის დაავადების მსგავს მდგომარეობებთანაც კი.
2. პირის ღრუსა და სხეულის კავშირი: ანთება და განწყობა .ღრძილების დაავადება, ან პაროდონტის დაავადება, არის ანთებითი მდგომარეობა, რამაც შეიძლება გამოიწვიოს კბილების დაკარგვა, მაგრამ მისი გავლენა აქ არ მთავრდება, კვლევებმა აჩვენა, რომ ღრძილების ქრონიკული ანთება დაკავშირებულია სისტემური ანთების უფრო მაღალ დონესთან, რაც, თავის მხრივ, კავშირშია დეპრესიასთან, შფოთვასთან და დაღლილობასთან. არსებითად, უყურადღებოდ დატოვებულმა ღრძილების დაავადებამ შეიძლება გამოიწვიოს ანთების "მარყუჟი", რომელიც გავლენას ახდენს არა მხოლოდ თქვენს სხეულზე, არამედ გონებაზეც.
3. სტრესი და პირის ღრუს ჯანმრთელობა: მანკიერი წრე
სტრესი პირის ღრუს ჯანმრთელობის ცნობილი მტერია. სტრესის ქვეშ მყოფი ადამიანები კბილებს "აკრაჭუნებენ", უგულებელყოფენ სტომატოლოგიურ მოვლას და შესაძლოა განიცდიან პირის სიმშრალეს, რაც ქმნის ნიადაგს მავნე ბაქტერიებისთვის. მაგრამ აქ არის ირონია: ცუდი პირის ღრუს ჯანმრთელობა ზრდის სტრესს, ხოლო არასათანადოდ დაცული ჰიგიენა, შეიძლებ სტრესის ბრალი იყოს. მკვლევარებმა დაადგინეს, რომ ქრონიკულმა ანთებამ და მავნე ბაქტერიების არსებობამ შეიძლება გამოიწვიოს კორტიზოლის დონის ცვლილებები, (ეს სხეულის ძირითადი სტრესის ჰორმონია) რაც სტრესის მართვას კიდევ უფრო ართულებს.
4. ჯანსაღი ღიმილის თვალსაჩინო სარგებელი
პირის ღრუს ჯანმრთელობაზე ზრუნვის ზომების მიღებამ შეიძლება გააუმჯობესოს თქვენი ზოგადი კეთილდღეობა.კვლევებმა აჩვენა, რომ კარგი პირის ღრუს ჰიგიენის მქონე და ღრძილების მინიმალური ანთების მქონე პირებში უკეთესია ყურადღების კონცენტრაცია, დისციპლინა, მეხსიერება და პროდუქტიულობა. ეს შეიძლება გამოწვეული იყოს ანთებითი მარკერების შემცირებით, რაც უზრუნველყოფს უკეთეს კომუნიკაციას ნაწლავებს, პირსა და ტვინს შორის.
საბოლოოდ, პირის ღრუს ჯანმრთელობა ზოგადი კეთილდღეობის ძირითადი კომპონენტია, მაგრამ ეს უფრო მეტია, ვიდრე გარეგნობა ან კარიესის პრევენცია. პირის ღრუს დაბალანსებული მიკრობიომის შენარჩუნებამ და ღრძილებში ანთების შემცირებამ შეიძლება გამოიწვიოს მოულოდნელი სარგებელი გონებრივი სიცხადისთვის, სტრესის გამძლეობისთვის და გრძელვადიანი კოგნიტური ჯანმრთელობისთვისაც კი. ასე რომ, როცა კბილის ჯაგრისს აიღებთ, გახსოვდეთ - საქმე მხოლოდ ჯანსაღ ღიმილს არ ეხება; ეს ასევე ეხება ჯანმრთელ გონებას.
